Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη: Σημαντικές Εξελίξεις και Προκλήσεις
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ που διεξάγεται στη Χάγη συμπίπτει με έντονη πολεμική αναταραχή στη Μέση Ανατολή και τη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Οι 32 ηγέτες της Συμμαχίας καλούνται να επιλύσουν κρίσιμα ζητήματα, με κύριο στόχο την ενίσχυση της αμυντικής δαπάνης.
Με τη συμμετοχή του Αμερικανού προεδρεύοντος Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να εγκριθεί η πρόταση για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ των κρατών μελών, μέχρι το έτος 2035. Αυτή η αύξηση έχει γίνει επιτακτική λόγω των σημερινών προκλήσεων στον παγκόσμιο χάρτη ασφάλειας.
Ενήμερος για τις αυξημένες απαιτήσεις των ΗΠΑ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, απέστειλε ένα προσωπικό μήνυμα στον πρόεδρο Τραμπ, το οποίο έχει προκαλέσει ποικίλα σχόλια, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η Ευρώπη θα πληρώσει αδρά όπως οφείλει και θα είναι δική σας νίκη».
Αμυντικές Δαπάνες: Προβληματισμός και Στρατηγικές Εξελίξεις
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε ανησυχία σχετικά με την αργή εφαρμογή του σχεδίου αύξησης των στρατιωτικών δαπανών. Προειδοποίησε ότι ο Ρώσος ηγέτης, Βλαντίμιρ Πούτιν, ενδέχεται να προβεί σε επιθέσεις σε χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, προκειμένου να δοκιμάσει τη συνοχή και την ισχύ της Συμμαχίας.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, τόνισε τη σημασία της αύξησης των αμυντικών δαπανών, δηλώνοντας ότι μέχρι το 2030 η Ευρώπη θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θα προκύψουν. Η δέσμευση των ευρωπαϊκών χωρών είναι κρίσιμη για την αποτροπή επιθέσεων εναντίον τους.
Στην Χάγη, οι 32 ηγέτες προγραμματίζουν σημαντικές συζητήσεις, με τον Ρούτε να προσπαθεί να καθησυχάσει τις ανησυχίες των Ευρωπαίων. Δήλωσε πως υπάρχει πλήρης δέσμευση από την ανώτερη ηγεσία των ΗΠΑ προς το ΝΑΤΟ, ωστόσο, ζητά από τις χώρες της Ευρώπης και τον Καναδά να αυξήσουν τις δαπάνες τους για να διασφαλιστεί η ισορροπία με τις ΗΠΑ.
Κριτική προτεραιότητα για τον Ρούτε είναι να διατηρηθεί η ενότητα των ηγετών κατά τη διάρκεια της συνόδου και να προχωρήσει στην έγκριση του προγράμματος αύξησης των αμυντικών δαπανών, όπως πρότεινε ο Τραμπ.
Ο Ρόλος της Ελλάδας και Συνομιλίες για τη Συνεργασία
Από τα κεντρικά θέματα της συνόδου είναι και το νέο σχέδιο επενδύσεων που αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες, με τον στόχο να επιτευχθεί το 5% του ΑΕΠ. Το σχέδιο προβλέπει ότι το 3,5% θα διατεθεί για καθαρές αμυντικές δαπάνες, ενώ το 1,5% αφορά άλλες επενδύσεις σχετικές με την ασφάλεια και άμυνα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την παρέμβασή του θα υπογραμμίσει τη δέσμευση της Ελλάδας ως σταθερού συμμάχου, ακόμα και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Θα αναφερθεί στις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την ασφάλεια στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, με επίκεντρο τις επικείμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Συμμαχία.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ελλάδα δαπανά περίπου το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, με τον Μητσοτάκη να επενδύει επίσης αναφορές στο 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι επίσης παρών στη Χάγη, αν και δεν έχει προγραμματιστεί κάποια επίσημη συνάντηση με τον Μητσοτάκη. Ωστόσο, υπάρχουν προσδοκίες για μια σύντομη συνομιλία που θα μπορούσε να ενισχύσει τη συνέχιση του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών.
Η πρόταση του 5% στηρίζεται από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής, ενώ οι Γαλλία, Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο εκφράζουν συγκρατημένη υποστήριξη. Η Ισπανία έχει ζητήσει εξαίρεση από τον στόχο αυτό, επικαλούμενη δημοσιονομικές προκλήσεις.
Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ εργάζονται προς την κατεύθυνση της έγκρισης του σχεδίου, με το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής να προσδιορίζεται για το 2035.