Το σκάνδαλο «Huaweigate» και οι συνέπειές του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ένα νέο σκάνδαλο με την ονομασία «Huaweigate» έχει προκαλέσει αναστάτωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς οι βελγικές αρχές έχουν εντείνει την έρευνά τους σχετικά με φερόμενες περιπτώσεις διαφθοράς που εμπλέκουν τον κινεζικό τεχνολογικό κολοσσό Huawei. Χθες (21/5), η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, ανακοίνωσε ότι έχει λάβει επίσημο αίτημα από Βέλγους εισαγγελείς για την άρση της κοινοβουλευτικής ασυλίας πέντε ευρωβουλευτών. Αυτή η ενέργεια μπορεί να ανοίξει το δρόμο για ποινικές διώξεις, όπως είναι η επιρροή εξωτερικών παραγόντων μέσω χρηματισμού.

Οι νομοθέτες που βρίσκονται στο επίκεντρο της έρευνας περιλαμβάνουν τους Σαλβατόρε Ντε Μέο, Φούλβιο Μαρτουτσιέλο και Τζιούζη Πρίντσι από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), τον Μαλτέζο Σοσιαλιστή Ντανιέλ Αττάρ και τον Βούλγαρο φιλελεύθερο Νικόλα Μίντσεβ από την ομάδα Renew Europe. Όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν αρνηθεί τις κατηγορίες, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή τους είναι αποτέλεσμα λανθασμένης ταυτοποίησης ή παρανόησης.

Εξελισσόμενες έρευνες για πιέσεις και δωροδοκίες

Η υπόθεση εστιάζει σε υποψίες ότι η Huawei συμμετείχε σε παράνομες πρακτικέςδωροδοκίες, συμπεριλαμβανομένων χρηματικών ποσών, επικερδών ταξιδιών και άλλων προνομίων, όπως εισιτήρια για δημοφιλείς εκδηλώσεις, σε ευρωβουλευτές και το προσωπικό τους, με αντάλλαγμα ευνοϊκές πολιτικές στάσεις, ειδικά σχετικά με την ανάπτυξη υποδομών 5G στην Ευρώπη.

Η έρευνα άρχισε να προκαλεί δημοσιότητα τον Μάρτιο του 2025, όταν πραγματοποιήθηκαν επιχειρήσεις σε 21 τοποθεσίες στο Βέλγιο και την Πορτογαλία, συμπεριλαμβανομένων των γραφείων της Huawei στις Βρυξέλλες. Οι ερευνητές ανέφεραν την ύπαρξη ενός εξελιγμένου δικτύου λομπιστών που εργάζονταν για την προώθηση των συμφερόντων της Huawei εντός των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η έρευνα με κωδική ονομασία «Génération» έχει διαρκέσει αρκετούς μήνες, εστιάζοντας σε υποθέσεις ενεργητικής διαφθοράς, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, πλαστογραφίας και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση. Ένα από τα βασικά αποδεικτικά στοιχεία είναι μια επιστολή του Φεβρουαρίου 2021, που υπογράφηκε από οκτώ ευρωβουλευτές, στην οποία προτείνονταν να μην επιτρέπεται στις γεωπολιτικές εντάσεις να σταθούν εμπόδιο στην ανάπτυξη του 5G, κατάσταση που θα ήταν ευνοϊκή για την Huawei.

Υπό έλεγχο ευρωβουλευτές και δικές τους θέσεις

Οι πέντε ευρωβουλευτές των οποίων ζητήθηκε η άρση ασυλίας είναι:

• Σαλβατόρε Ντε Μέο: Ιταλός ευρωβουλευτής του ΕΛΚ, πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται υπό έρευνα, χαρακτηρίζοντας τη συμμετοχή του ως περιορισμένη σε μια «ευχάριστη συνάντηση» με εκπροσώπους της Huawei και αρνήθηκε οποιαδήποτε παράβαση.

• Φούλβιο Μαρτουτσιέλο: έμπειρος Ιταλός ευρωβουλευτής του ΕΛΚ, φέρεται να είναι κεντρική μορφή στην έρευνα. Ήταν ένας από τους υπογράφοντες της επιστολής υπέρ της Huawei το 2021, την οποία αργότερα διέγραψε από τα κοινωνικά του μέσα. Ο πρώην και ο νυν κοινοβουλευτικός του σύμβουλος ερευνώνται για διευκόλυνση σχετικών πληρωμών.

• Τζιουζεπίνα Πρίντσι: Νεοεκλεγείσα Ιταλίδα ευρωβουλευτής του ΕΛΚ. Αρνείται τους ισχυρισμούς, επισημαίνοντας ότι άκμασε ένα συγκεκριμένο λάθος, τονίζοντας ότι την ημέρα ενός φερόμενου αδήλωτου ραντεβού με λομπίστες της Huawei βρισκόταν στην Ιταλία για οικογενειακούς λόγους.

• Ντανιέλ Αττάρ: Μαλτέζος Σοσιαλιστής ευρωβουλευτής. Επιβεβαίωσε την παρουσία του σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα με εκπροσώπους της Huawei, αλλά δήλωσε ότι δεν γνώριζε την εμπλοκή τους. Ζήτησε την άρση της ασυλίας του για να συνεργαστεί.

• Νίκολα Μίντσεφ: Βούλγαρος φιλελεύθερος ευρωβουλευτής με επίσης σύνδεση σε ποδοσφαιρικό αγώνα. Αρνείται τις κατηγορίες και εκφράζει πλήρη προθυμία να συνεργαστεί με τις αρχές.

Το αίτημα άρσης της ασυλίας των ευρωβουλευτών θα εξεταστεί από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που θα αξιολογήσει τις υποθέσεις ξεχωριστά. Η επιτροπή έχει προγραμματιστεί να συνεδριάσει στις 4-5 Ιουνίου 2025 και θα ετοιμάσει εκθέσεις για την προτεινόμενη άρση ασυλίας, με την τελική απόφαση να απαιτεί ψηφοφορία από την ολομέλεια του Κοινοβουλίου.

Η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από τέσσερις εβδομάδες ως ένα έτος, αναλόγως της πολυπλοκότητας της υπόθεσης. Η άρση ασυλίας, ωστόσο, δεν προϋποθέτει ενοχή, αλλά επιτρέπει τις νομικές ενέργειες των εισαγγελέων.

Αξιοπιστία και ηθική διακυβέρνηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το «Huaweigate» αναδύεται μετά το σκάνδαλο «Qatargate» του 2022, που ανέδειξε παρόμοιες καταστάσεις ξένης επιρροής και δωροδοκίας. Η επανάληψη αυτών των σκανδάλων έχει εντείνει τις φωνές για ισχυρότερη ηθική εποπτεία και περισσότερη διαφάνεια.

Ευρωβουλευτές, όπως ο Μπαρτ Γροτχάουζ και ο Ντανιέλ Φρόϊντ, έχουν καλέσει την Πρόεδρο, Ρομπέρτα Μέτσολα, να λάβει άμεσες και αποφασιστικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας απαγόρευσης της Huawei από την πρόσβαση στα κοινοβουλευτικά κτίρια κατά τη διάρκεια της έρευνας. Οι επικριτές επισημαίνουν ότι η αδυναμία της Ευρωβουλής να δημιουργήσει έναν κοινό κώδικα δεοντολογίας έχει ενισχύσει την ευκαιρία για τέτοια σ scandals.

Ο Βίκτορ Νεγκρέσκου από τη Ρουμανία, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για θέματα διαφάνειας, τόνισε την αναγκαιότητα της ισχυρής εποπτείας και λογοδοσίας, ενώ ο Νίκολας Αιόσα της Transparency International, κάλεσε για συστηματικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δεοντολογίας.

Η Huawei και η στρατηγική της στην Ευρώπη

Η Huawei έχει γίνει επίκεντρο ελέγχου στην Ευρώπη λόγω των φερόμενων σχέσεων της με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα και των ανησυχιών για ζητήματα κατασκοπείας. Παρά την αρνησή της σχετικά με τους ισχυρισμούς δωροδοκίας, η εταιρεία δηλώνει ότι συνεργάζεται με τους ερευνητές για να διευκρινίσει την υπόθεση. Τα στοιχεία από την έρευνα έχουν εντείνει τον προβληματισμό γύρω από τις πιέσεις που ασκούνται από την εταιρεία.

Το σκάνδαλο θέτει ευρύτερα ερωτήματα σχετικά με την ξένη επιρροή στη χάραξη πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η ΕΕ είναι σε διαδικασία επαναξιολόγησης της στρατηγικής της σχέσης με την Κίνα. Με πολλούς ευρωβουλευτές να βρίσκονται υπό έρευνα, η πλήρης έκταση του φερόμενου δικτύου επιρροής της Huawei παραμένει ασαφής.

Επί του παρόντος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένει τις επόμενες εξελίξεις σε μια υπόθεση που αναμένεται να έχει μακροχρόνια και ενδελεχή παρακολούθηση. Το «Huaweigate» λειτουργεί ως υπενθύμιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαϊκές θεσμικές αρχές στην προσπάθεια τους να προστατεύσουν την ακεραιότητά τους από εξωτερικές επιρροές εν μέσω αίτησης για μεταρρυθμίσεις που γίνονται ολοένα και πιο επίκαιρες.